GENELKURMAY BAKANLIĞA BAĞLANMALI!
Anayasa komisyonu, yürütme bölümünün müzekerelerine başlayacak.
Başkanlık sistemi tartışması burada da kendini gösterecek. 4 partinin uzlaştığı en önemli husus ise Genelkurmay Başkanlığı'nın Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanması.
Anayasa Uzlaşma Komisyonu önümüzdeki hafta yürütme bölümünün müzakerelerine başlayacak. Bir yılı aşkın süredir çalışan Komisyonda, yasama bölümünde yaşanan 'başkanlık' mı, 'parlamenter' sistem mi tartışmasının 'yürütme' bölümünde de sürmesi bekleniyor.
Partilerin yürütme bölümü önerilerinde en dikkat çekici fark, 'başkanlık' ve 'parlamenter' sistem. AK Parti 'başkanın', BDP Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini isterken, CHP ve MHP Cumhurbaşkanı'nın Meclis tarafından seçilmesini öneriyor. 4 parti de Genelkurmay Başkanlığı'nın Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmasını istiyor.
80 MADDE KALEME ALINDI
Komisyon bugüne kadar 80 civarında madde kaleme alırken, bunun yarıdan fazlasında partilerin mutabakatı bulunmuyor. Partilerin genel kanaati 'ortaya tamamlanmış bir anayasa taslağı çıkarsa, geriye dönülerek şerhli maddelerin' azaltılabileceği, bu aşamada özellikle yürütme bölümünde, çok sayıda şerhli maddenin çıkacağı yönünde. Komisyon başkanlık ve parlamenter sistemde farklılık göstermeyen 'ortak'maddeler üzerinde müzakerelerini sürdürüyor.
YARGI TEKLİFLERİ 5 ŞUBAT'TA
Siyasi partiler 'İdare ve Kamu Hizmetleri' bölümüyle ilgili önerilerini 21 Ocak'ta komisyona sunarken, 'yargı' bölümüyle ilgili tekliflerini 5 Şubat'a kadar teslim edecek. İdare ve yargı bölümünün de görüşülmesi halinde geriye sadece anayasanın 'başlangıç' bölümü kalıyor.
BAŞKAN 40 YAŞINI DOLDURMUŞ OLACAK
Tek Meclis'li bir Başkanlık sistemi öneren AK Parti'nin teklifine göre Başkan, 'kırk yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip vatandaşlar arasından halk tarafından seçilecek.' Başkanın görev süresi beş yıl olacak ve bir kimse en fazla iki defa Başkan seçilebilecek. Başkanlığa son genel seçimde en az yüzde 5 oranında oy almış olan siyasi partiler ile en az 100 bin vatandaş aday gösterebilecek.
Başkan, büyükelçileri atayacak, üniversite rektörlerini seçecek. Yükseköğretim Kurulu, Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerinin yarısını da Başkan belirleyecek. Başkan, genel siyasetin yürütülmesinde ihtiyaç duyduğu konularda Başkanlık kararnamesi çıkaracak. Bakanlar, Başkan tarafından atanacak ve görevden alınacak. TBMM üyeleri ve yedek milletvekilleri, bu statüleri sona erse bile bakan olarak atanamayacak.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Başkanlık seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılacak. TBMM veya Başkan tek başına her iki organın seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verebilecek.
Haber : Bugün