SHELL, TÜRKİYE'DE BİR SENEDİR ARIYOR
Dünyada enerji alanında son günlerde en fazla konuşulan konularından bir 'kaya gazı' konusu oldu. Peki, Türkiye'de kaya gazı çıkarılsa da çıkarılmasa da bunun Türkiye'ye olumlu etkileri olabilir mi?
KAYA GAZI, ENERJİ'DE YENİ BİR UMUT!
Amerika'da 1980 yıllarda petrol ve doğalgazın
alternatifi olarak ortaya çıkan kaya gazı, kayaçların gözeneklerinde yer alan
küçük miktardaki doğal gazlardır. Dünyada halen açılan kaya gazı arama
kuyularının önemli kısmı ABD'dedir. ABD 80'li yıllarda başladığı kaya gazı
tespit ve çıkarma çalışmaları neticesinde bugün kaya gazı ihraç eden ülke
konumundadır. Nitekim ABD'de son 5 yılda kaya gazı üretimi 200 Milyar M3'tür
ki, bu rakamın Rusya'nın mevcut ihracatına eşittir.
Mevcut teknoloji ile dikine veya yatay olarak açılacak
kuyularla, kayalar arasına sıkışmış olan gazı suyun basıncını kullanarak yer
yüzüne çıkarmak mümkündür. Ancak, kaya gazı çıkarmanın maliyeti normal petrol
ve doğalgaza göre %50 daha yüksektir.
Enerjide %92
dışa bağımlı olan Türkiye'nin 2011 yılı fiili enerji ithalatı 56 Milyar USD,
2012 yılı tahmini enerji ithalatı ise 65 Milyar USD'dır. Nitekim, bugün yaşanan
ve çare aranan cari açığın en büyük nedeni petrol ve doğalgaz ithalatıdır.
Bugün ABD'de
1.000 M3 kaya gazının fiyatı 90 USD civarındadır. ABD'nin üretip, dünyaya
pazarlamaya başladığı kaya gazı dogalgaz fiyatlarını aşağı çekecektir. Amerikan
Enerji Bilgi İdaresi tarafından sunulan rapora göre kaya gazı 2035 yılına kadar
toplam gaz üretiminin yarısını karşılayacaktır. Nitekim, bazı Rus uzmanlar,
ABD'nin kaya gazı satışına başlaması nedeniyle 2016 yılından sonra doğalgaz
fiyatlarının kalıcı olarak yarı yarıya düşeceğini iddia etmektedir. Ki bunun
gerçekleşmesi her yıl yaklaşık 40 Milyar M3 doğalgaz ithal eden Türkiye'nin
doğalgaz ithalatı için ödeyeceği tutar yarıya düşecektir.
Amerika, Kuzey Avrupa, Çin zengin kaya gazı yataklarına
sahiptir. ABD Enerji Enformasyon Dairesi'nin verilerine göre Türkiye de kaya
gazı yataklarına sahiptir.
Maden Tetkik Arama (MTA) yaptığı sondaj çalışmaları
sonucu Konya Ereğli ve Niğde Bor havzasında 8 Milyar ton petrol türetebilen
kaya potansiyel kaynak rezervi belirlemiştir. Yapılan hesaplamalara göre,
ısıtıldığında petrol ve doğal gaz üretilebilen bu kayalardan parasal değeri
yaklaşık 218 Milyar USD ile 687 Milyar USD arasında olan 2,6 Milyar varil ile
8,3 Milyar varil arasında petrol çıkarılabilecektir. Bu iki havzadaki
araştırmalar devam etmektedir. Türkiye'nin yıllık doğalgaz kullanımı 43 Milyar
M3 olup, kaya gazı bulunması halinde bu ihtiyacın bir kısmı kaya gazından
sağlanabilecektir. Yine TPAO'nun SHELL
ile yaptığı 5 yıl süreli anlaşma uyarınca SHELL Haziran 2012'den bu yana
Türkiye'de kaya gazı çıkarma çalışmalarını sürdürmektedir. TPAO Exxon Mobil ile
de bu konuda anlaşma yapmıştır.
Bu arada çevrecilerin kaya gazının çıkarılmasının çevreye
olumsuz etkileri konusunda endişe taşıdıklarını da bilmek gerekir. Öyle ki
İngiltere depremlere neden olacağı savıyla kaya gazının çıkarılmasını
yasaklamıştır.
Haber : Değişim Medya Haber Merkezi